Bugun...


Sırrı Özkan

facebook-paylas
TÜRKİYE'NİN JEOPOLİTİK ÇIKMAZI...
Tarih: 07-05-2024 22:50:00 Güncelleme: 08-05-2024 18:07:00


Türkler tarih sahnesine çıktığından bu yana tarihin akışı içerisinde sürecin belirleyen unsuru olmuştur. Yaklaşık iki bin yıllık devlet geleneğine sahip olan Türkler tarih boyunca göç hareketlerini ve fetihlerini doğudan batıya doğru yapmıştır. Kısacası Türklerin bilinen tarihinin yönü doğudan batıya doğrudur. Türkler tarihin her döneminde bağımsız bir devlet kurmayı başardılar. Son doksan yıl içerisinde kurulmuş en önemli bağımsız Türk devleti Türkiye Cumhuriyetidir. Bulunduğu coğrafyanın jeopolitik önemi Türkiye’ yi dünya ölçeğinde öne çıkarsa da zaman zamanda sıkıntılı dönemler yaşamasına neden olmuştur.Bir ülke için Jeopolitik ( bir devlette bir bölgede uygulanan politikayla o yerin coğrafyasıarasındaki ilişki) konum bazen avantaj, bazen de dezavantajdır. Bu durumun avantaj mı?Yoksa dezavantaj mı? Olduğunu o ülkenin ekonomik gücü ve dünya siyasetindeki etkinliği belirler. Ülkemizin bu anlamda yaşadığı sıkıntıların büyük bir kısmı bulunduğu coğrafyanın jeopolitik konumuyla alakalıdır....Çünkü Türkiye hem Orta Doğu ile hem de Orta Asya ile tarihten gelen birçok ortak değere ve manevi bağa sahiptir. Bulunduğu konum itibarı ile Türkiye Avrupa’nın Asya’ya ve Orta Doğuya açılan köprüsü durumundadır. Dünyada ki enerji kaynaklarının çok büyük bir kısmının Orta Asya ve Orta Doğu da olması, Türkiye’nin dünya siyasetinde ki önemini artırırken aynı zamanda küresel güçlerin baskısının ve kontrol politikalarının bir parçası haline gelmesine de neden oluyor....

İkinci dünya savaşının hemen ardından balkanlarda ve Orta Doğuda dünya bir Sovyet kuşatması yaşadı. Yunanistan dışında tüm balkanlar Sovyet bloğuna dâhil oldu. Avrupa da başlayan sosyalizm içerikli iç karışıklıklar ABD’yi rahatsız etti. Orta Doğudaki bas tipi arap sosyaliz mi de Sovyet destekliydi. Dünya artık iki güç merkezinin satranç tahtasına dönmüştü. Sovyetlerin dünya üzerindeki yayılmacı emperyal politikaları ABD’yi Sovyet kuşatmasını kırmak için bir karşı blok kurmaya itti ve batı bloğu yani NATO Amerika’nın öncülüğünde kurulmuş oldu. Bu tarihten itibaren dünya da ki diğer ülkeler ABD ve Sovyetlerin soğuk savaş döneminin figüranları haline geldi.

Türkiye’nin bulunduğu konumu ve çarlık döneminden beri Sovyetlerin boğazları ele geçirerek sıcak denizlere inme politikaları nedeni ile Sovyetler hep bir tehdit olarak algılandı. Sınır komşusu Sovyetlerin bu yayılmacı ve boğazları ele geçirmeye yönelik siyaseti Türkiye’yi batı bloğuna yani NATO’ya girmeye zorladı. Batı bloğuna dâhil olabilmenin faturasını Kore savaşına katılarak ödeyen Türkiye bu tarihten itibaren ABD’nin müttefiki ve Asya da ki ileri karakolu durumuna geldi.

1985’li yıllarda dünya üzerindeki güç dengeleri ABD’nin lehine bozulup Sovyetler dağılınca ekonomik ve siyasi anlamda dünyanın tek kutuplu bir küresel güç merkezinden yönetilme süreci başladı.

Sovyetlerin dağılmasıyla birlikte Kafkaslarda ve Balkanlarda yeni devletler ortaya çıktı. Bu kadar hızlı bir değişimin yaşandığı coğrafyamız da Türkiye’nin bu değişimlerden etkilenmemesi imkânsız bir hale geliyordu. Haritaların değiştiği Kafkaslarda, balkanlarda, orta doğuda Türkiye değişim sürecinin aktörlerinden birisi konumuna geldi. Bu sebepten ötürüde bu bölgede güçlü bir Türkiye dünyadaki hiçbir güç merkezinin işine gelmez.

Türkiye de şimdiye kadar yaşanan bütün sağ sol çatışmalarının ve inanç temelli mezhep kavgalarının temelinde de bu Anadolu'ya egemen olma politikalarının Türkiye’ye yansıması vardır. Günümüz deki ayrılıkçı Kürt hareketini körükleyen ve PKK’ nın Avrupa da kurumsallaşmasını sağlayanda aynı politik mantığın sahibi olan güç merkezleridir.

Bu yüzden son elli yıldır yaşadığımız bütün sıkıntılar, dünya üzerindeki küresel güçlerin Anadolu coğrafyası üzerindeki kontrol politikalarının, bir sonucu olan kökü dışarıda gövdesi içeride olan sıkıntılardır.





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
Henüz anket oluşturulmamış.
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YUKARI